Dit bord trof ik vanmorgen aan bij mijn favoriete koffieplek in Groningen. Een niet nader te noemen koffiebar die in de verre omstreken bekend staat om de goede koffie én om de grappige wisselende teksten op het bord voor de deur.
De juridische vraag die zich aandient, is of het gebruik van de naam ‘Starbucks’ in deze context toelaatbaar is.
Vergelijkende en misleidende reclame
In Nederland is vergelijkende reclame toegestaan, maar misleidende reclame niet. Regels hierover zijn opgenomen in artikel 6:194 BW (misleidende reclame) en artikel 6:194a BW (vergelijkende reclame). Deze artikelen treft u onderaan deze post.
Vergelijkende reclame kan geoorloofd zijn als de reclame niet misleidend is als bedoeld in artikel 6:194 BW. Daarnaast dient te worden voldaan aan de eisen van artikel 6:194a BW. Van misleiding kan sprake zijn als de vergelijkende reclame onjuist of onvolledig is. Een voorbeeld hiervan was de slogan van het bedrijf EasyCar ‘De beste reden om bij EasyCar een auto te huren vindt u op Hertz.nl’. De rechter in Amsterdam oordeelde dat hiermee geen specifieke kenmerken werden vergeleken, zodat het overkwam alsof EasyCar op alle fronten beter scoorde dan Hertz. Dit leidt ertoe dat de reclame misleidend bevonden werd door de rechter.
Een vergelijkende reclame dient goederen en diensten te vergelijken die in dezelfde behoeften voorzien of voor hetzelfde doel zijn bestemd. Appels met peren vergelijken is dus niet toegestaan. Daarnaast moeten de vergeleken kenmerken relevant en controleerbaar zijn. De consument moet na kunnen gaan of de vergelijking van relevante gegevens klopt. Dit bevordert de concurrentie en zorgt voor betere producten.
Toelaatbaar?
Hoe een rechter tegen deze uiting aan zou kijken, is moeilijk te zeggen. Jurisprudentie op dit gebied is erg afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Indien geen sprake is van misleidende reclame, is het alsnog mogelijk dat de uiting ‘strandt’ op artikel 6:194a BW, onderdelen E en G.
Het zaaien van verwarring is niet toegestaan, evenals het meeliften op de bekendheid van een merk of het doen van denigrerende uitlatingen. Een voorbeeld van het laatste kwam aan bod in een spotje over een product ter bestrijding van een koortslip (vindplaats uitspraak: ECLI:NL:RBARN:2007:BA5363). In het spotje van producent Provona werd ingehaakt op een eerder spotje van het merk Zovirax. Hierin was op een vrouwengezicht een lichtblauwe, rinkelende wekker te zien als alarmbel voor een opkomende koortslip. In het spotje van Provona is deze wekker ook te zien, maar deze valt en verbrijzelt, waarna de tekst in beeld kwam: ‘Het is tijd voor een koortslippencrème die werkt’. De rechter vond dit onnodig kleinerend.
Geldt dit ook voor het bovenstaande bord? Wellicht wel, maar tegen de tijd dat Starbucks mijn favoriete koffiebar in Groningen aanspreekt, staat er waarschijnlijk alweer een nieuwe tekst op het bord. Beter dus om hier gewoon om te lachen en naar binnen te lopen voor een heerlijke flat white.
Overigens wil ik u ook de achterkant van het bord niet onthouden:
Relevante artikelen
Artikel 6:194 BW
Hij die omtrent goederen of diensten die door hem of degene ten behoeve van wie hij handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf worden aangeboden, een mededeling openbaar maakt of laat openbaar maken, handelt onrechtmatig jegens een ander die handelt in de uitoefening van zijn bedrijf, indien deze mededeling in een of meer opzichten misleidend is, zoals ten aanzien van:
a. de aard, samenstelling, hoeveelheid, hoedanigheid, eigenschappen of gebruiksmogelijkheden;
b. de herkomst, de wijze op het tijdstip van vervaardigen;
c. de omvang van de voorraad;
d. de prijs of de wijze van berekenen daarvan;
e. de aanleiding of het doel van de aanbieding;
f. de toegekende onderscheidingen, getuigschriften of andere door derden uitgebrachte beoordelingen of gedane verklaringen, of de gebezigde wetenschappelijke of vaktermen, technische bevindingen of statistische gegevens;
g. de voorwaarden, waaronder goederen worden geleverd of diensten worden verricht of de betaling plaatsvindt;
h. de omvang, inhoud of tijdsduur van de garantie;
i. de identiteit, hoedanigheden, bekwaamheid of bevoegdheid en degene door wie, onder wiens leiding of toezicht of met wiens medewerking de goederen zijn of worden vervaardigd of aangeboden of de diensten worden verricht.
Artikel 6:194a BW
1 Onder vergelijkende reclame wordt verstaan elke vorm van reclame waarbij een concurrent dan wel door een concurrent aangeboden goederen of diensten uitdrukkelijk of impliciet worden genoemd.
2 Vergelijkende reclame is, wat de vergelijking betreft, geoorloofd op voorwaarde dat deze:
a. niet misleidend of een misleidende handelspraktijk als bedoeld in de artikelen 193c tot en met 193g is;
b. goederen of diensten vergelijkt die in dezelfde behoeften voorzien of voor hetzelfde doel zijn bestemd;
c. op objectieve wijze een of meer wezenlijke, relevante, controleerbare en representatieve kenmerken van deze goederen en diensten, zoals de prijs, met elkaar vergelijkt;
d. er niet toe leidt dat op de markt de adverteerder wordt verward met een concurrent, of de merken, handelsnamen, andere onderscheidende kenmerken, goederen of diensten van de adverteerder met die van een concurrent;
e. niet de goede naam schaadt van of zich niet kleinerend uitlaat over de merken, handelsnamen, andere onderscheidende kenmerken, goederen, diensten, activiteiten of omstandigheden van een concurrent;
f. voor producten met een benaming van oorsprong in elk geval betrekking heeft op producten met dezelfde benaming;
g. geen oneerlijk voordeel oplevert ten gevolge van de bekendheid van een merk, handelsnaam of andere onderscheidende kenmerken van een concurrent dan wel van de oorsprongsbenamingen van concurrerende producten; en
h. niet goederen of diensten voorstelt als een imitatie of namaak van goederen of diensten met een beschermd merk of beschermde handelsnaam.
3 Elke vergelijking die verwijst naar een speciale aanbieding, moet duidelijk en ondubbelzinnig het einde en, zo de speciale aanbieding nog niet loopt, het begin aangeven van de periode gedurende welke de speciale prijs of andere specifieke voorwaarden gelden dan wel vermelden dat de speciale aanbieding loopt zo lang de voorraad strekt of de diensten kunnen worden verleend
